Τετάρτη 9 Ιουνίου 2010
Τρίτη 8 Ιουνίου 2010
Ο Ζαρατούστρα και η Πρακτική Φιλοσοφία
Ο Ζαρατουστρα προτάσσει το γ ί ν ο μ α ι μπροστά απο το ρήμα ε ί μ α ι, χαρακτηρίζοντας παράλληλα τον εαυτό του ως χείμαρο προσδιορϊσμών.
Είναι κρεμασμένος θα μας πεί με την έννοια ότι ανναρτήθηκε και εξαρτήθηκε μόνο από τον εαυτό του.
Τον συντροφεύει ο αετός και το φίδι. Ο αετός ερμηνεύεται ως αυτοδιατήρηση στο ύψος του εαυτού ενώ το φίδι ( με την εξυπνάδα του) σέρνεται στην άβυσσο και στα βάθη της αυτοκατάργησης. Η αετίσια περηφάνια κλείνεται από τον Νίτσε στην αποστροφή ''Αγαπώ εκείνον που ζει για να γνωρίσει...Γιατί έτσι θέλει τον όλεθρο του.''
Δευτέρα 7 Ιουνίου 2010
Experimental Philosophy Πειραματική Φιλοσοφία
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον της επιστήμης πάνω σε ζητήματα ηθικής. Ψυχολόγοι, νευροεπιστήμονες, συμπεριφοριστικοί οικονομολόγοι ή ακόμη και θεωρητικοί της εξελικτικής βιολογίας άρχισαν με πειράματα να αντιλαμβάνονται της πηγές των ηθικών μας κρίσεων και της συμπεριφοράς μας. Η παραπάνω μεθοδολογία συναρτάται άμεσα με ένα νέο είδος φιλοσοφικής σκέψης. Ο Kwame Anthony Appiah, καθηγητής φιλοσοφίας στο Πρίνσετον χρησιμοποιεί την πειραματική φιλοσοφία (Experimental Philosophy) που διαφέρει σημαντικά από την Αναλυτική Φιλοσοφία αφού χρησιμοποιεί την εμπειρική/πειραματική έρευνα για να διερευνήσει την ηθική συμπεριφορά και την ηθική φιλοσοφία.
Σε κάποια πειράματα για παράδειγμα ερευνητές έβαζαν κάποιον να κάνει ότι του πέφτουν τα χαρτιά που κρατούσε έξω από έναν τηλεφωνικό θάλαμο σε εμπορικό κέντρο. Σχεδόν κανείς από αυτούς που έβγαιναν από τον τηλεφωνικό θάλαμο δεν σταματούσαν για να βοηθήσουν. Όταν όμως οι ερευνητές τοποθετούσαν ένα νόμισμα στην σχισμή σχεδόν όλοι σταματούσαν για να βοηθήσουν βγαίνοντας από τον τηλεφωνικό θάλαμο (έχοντας βρει το νόμισμα). Το ίδιο ακριβώς συνέβη όταν το πείραμα διεξάγονταν έξω από έναν φούρνο με ωραίες οσμές, όλοι σταματούσαν να βοηθήσουν αυτόν που είχε ανάγκη. Όταν το πείραμα διεξαγόταν έξω από ένα κατάστημα χωρίς καμία ιδιαιτερότητα κανείς δεν σταματούσε!
Μαγνητικές τομογραφίες από την άλλη μεριά δείχνουν πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδράει με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με το αν το είδος της απόφασης που παίρνουμε έχει περισσότερο συναίσθημα ή περισσότερη λογική. Γνωστός είναι για ανάλογα πειράματα π.χ. o Joshua Greene. Άλλα πειράματα αμφισβητούν τα συμπεράσματα των προηγούμενων πειραμάτων. Το γεγονός όμως είναι ότι τα πειράματα αυτά χρησιμοποιούνται πλέον σε ανάλογες συζητήσεις και στις αναλύσεις που κάνουμε.
Ο καθηγητής Appiah (στον οποίο αναφερθήκαμε στην αρχή του κειμένου) θεωρεί ότι οι πειραματικές επιστήμες έχουν σημαντική σχέση με την κανονιστική ηθική και ότι δεν θα πρέπει η σχέση τους να είναι αναγκαστικά ανταγωνιστική.
Αν τα πειράματα αυτά "πριμοδοτούν" συγκεκριμένο ηθικό πλαίσιο είναι αντικείμενο διερεύνησης. Ο κοινός όμως παρανομαστής είναι ότι σε όλες τις περιπτώσεις οι ανθρώπινες αποφάσεις επηρεάζονται από φαινομενικά άσχετους παράγοντες οι οποίοι τώρα είναι κάτω από το μικροσκόπιο. Τα παραπάνω είναι σημαντικά γιατί μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις φιλοσοφικές συζητήσεις και να καθορίσουν πολλά νέα πλαίσια στην πολιτική. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2002 ο Daniel Kahneman έλαβε το Νόμπελ στην οικονομία επειδή περιέγραψε πώς η ανθρώπινη συμπεριφορά διαφοροποιείται από τις υποθέσεις της κλασικής οικονομικής. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το νόμπελ το πήραν τα συμπεριφοριστικά οικονομικά. Σημειώνω ότι ο Daniel Kahneman δεν είναι οικονομολόγος αλλά ψυχολόγος . Πηγή Greek Rider
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Γεύση ΑΠΟ... ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ X-phi(les): Η πειραματική φιλοσοφία είναι εδώ! ΟΙ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΕΝΓΚΕΛΣ κάποτε παρατήρησαν ότι «η φιλοσοφία έχει τόση σχέση με τη μελέτη του πραγματικού κόσμου όση έχει ο αυνανισμός με τη σεξουαλική ζωή». Σχεδόν όλοι εκείνοι που έγραψαν σχετικά με τη φιλοσοφία επέκριναν τη μεγαλοπρεπή απόστασή της, εκτός, φυσικά, από τους φιλοσόφους. Και τώρα η πρόκληση οργανώνεται εκ των έσω. Τον επόμενο μήνα, η Αμερικανική Φιλοσοφική Ενωση (American Philosophical Association) έχει προσκαλέσει μια ομάδα ομιλητών προκειμένου να αντιμετωπίσει τους επικριτές που προέρχονται από το νέο κίνημα, το οποίο είναι γνωστό ως πειραματική φιλοσοφία (experimental philosophy) ή x- phi. Οι τελευταίοι απειλούν να κάνουν μια από τις αγαπημένες μεθόδους των παραδοσιακών φιλοσόφων να μοιάζει πεπαλαιωμένη.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/03/2006 |