Τετάρτη 9 Ιουνίου 2010

LINKS Counseling Philosophical

The Philosophical

Practice and Counseling

Website

Search this site

Links

L-I-N-K-S

The following sites I recommend to lay and professional philosophers interested in the practice of philosophy. Though some of the sites are not explicitly related to the new profession of philosophical counseling, one may detect a common intellectual interest that unite these pages: i.e. different aspects, forms, and purposes of philosophy practice. The arrangement is alphabetical.

Subpages (2): [Untitled] International Conferences

Τρίτη 8 Ιουνίου 2010

Ο Ζαρατούστρα και η Πρακτική Φιλοσοφία


Κάποιες σκέψεις για το ποιός είναι ο Ζαρατούστρα του Νίτσε και πως μας βοηθάει στην Φιλοσοφική Συμβουλευτική.

Ο Ζαρατουστρα προτάσσει το γ ί ν ο μ α ι μπροστά απο το ρήμα ε ί μ α ι, χαρακτηρίζοντας παράλληλα τον εαυτό του ως χείμαρο προσδιορϊσμών.
Είναι κρεμασμένος θα μας πεί με την έννοια ότι ανναρτήθηκε και εξαρτήθηκε μόνο από τον εαυτό του.

Τον συντροφεύει ο αετός και το φίδι. Ο αετός ερμηνεύεται ως αυτοδιατήρηση στο ύψος του εαυτού ενώ το φίδι ( με την εξυπνάδα του) σέρνεται στην άβυσσο και στα βάθη της αυτοκατάργησης. Η αετίσια περηφάνια κλείνεται από τον Νίτσε στην αποστροφή ''Αγαπώ εκείνον που ζει για να γνωρίσει...Γιατί έτσι θέλει τον όλεθρο του.''


Προβάλει την αυτοϋπέρβαση λέγοντας ''Το μεγαλείο του ανθρώπου είναι τούτο: ότι ο άνθρωπος είναι γέφυρα και όχι σκοπός. Αυτό που μπορεί να αγαπηθεί στον άνθρωπο είναι ότι ο άνθρωπος είναι μεταβαίνουσΈντοναα υπέρβαση και ολέθρια κατάβαση.''


Και κάπου αλλού θα δώσει όλο το σχήμα της υπέρβασης λέγοντας: ''Αγαπώ εκείνους που δεν ξέρουν να ζήσουν παρά μόνο ως αυτοκαταστροφικά καταβαίνοντες , γιατί είναι οι μεταβατικά υπερβαίνοντες.''


Αλλά και μια ''ανατομική'' φιλοσοφική προσέγγιση θα μιλήσει για την ''ακηλίδωτη γνώση'' γι' όλους εκείνους που ιδρύουν το ιερατείο της ''τεχνογνωστικής'' κυριαρχίας είναι οι συγκαιρινοί που στρέφονται ουσιαστικά ενάντια στα πολιτιστικά κεκτημένα.


Δευτέρα 7 Ιουνίου 2010

Experimental Philosophy Πειραματική Φιλοσοφία


Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον της επιστήμης πάνω σε ζητήματα ηθικής. Ψυχολόγοι, νευροεπιστήμονες, συμπεριφοριστικοί οικονομολόγοι ή ακόμη και θεωρητικοί της εξελικτικής βιολογίας άρχισαν με πειράματα να αντιλαμβάνονται της πηγές των ηθικών μας κρίσεων και της συμπεριφοράς μας. Η παραπάνω μεθοδολογία συναρτάται άμεσα με ένα νέο είδος φιλοσοφικής σκέψης. Ο Kwame Anthony Appiah, καθηγητής φιλοσοφίας στο Πρίνσετον χρησιμοποιεί την πειραματική φιλοσοφία (Experimental Philosophy) που διαφέρει σημαντικά από την Αναλυτική Φιλοσοφία αφού χρησιμοποιεί την εμπειρική/πειραματική έρευνα για να διερευνήσει την ηθική συμπεριφορά και την ηθική φιλοσοφία.

Σε κάποια πειράματα για παράδειγμα ερευνητές έβαζαν κάποιον να κάνει ότι του πέφτουν τα χαρτιά που κρατούσε έξω από έναν τηλεφωνικό θάλαμο σε εμπορικό κέντρο. Σχεδόν κανείς από αυτούς που έβγαιναν από τον τηλεφωνικό θάλαμο δεν σταματούσαν για να βοηθήσουν. Όταν όμως οι ερευνητές τοποθετούσαν ένα νόμισμα στην σχισμή σχεδόν όλοι σταματούσαν για να βοηθήσουν βγαίνοντας από τον τηλεφωνικό θάλαμο (έχοντας βρει το νόμισμα). Το ίδιο ακριβώς συνέβη όταν το πείραμα διεξάγονταν έξω από έναν φούρνο με ωραίες οσμές, όλοι σταματούσαν να βοηθήσουν αυτόν που είχε ανάγκη. Όταν το πείραμα διεξαγόταν έξω από ένα κατάστημα χωρίς καμία ιδιαιτερότητα κανείς δεν σταματούσε!

Μαγνητικές τομογραφίες από την άλλη μεριά δείχνουν πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδράει με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με το αν το είδος της απόφασης που παίρνουμε έχει περισσότερο συναίσθημα ή περισσότερη λογική. Γνωστός είναι για ανάλογα πειράματα π.χ. o Joshua Greene. Άλλα πειράματα αμφισβητούν τα συμπεράσματα των προηγούμενων πειραμάτων. Το γεγονός όμως είναι ότι τα πειράματα αυτά χρησιμοποιούνται πλέον σε ανάλογες συζητήσεις και στις αναλύσεις που κάνουμε.
Ο καθηγητής Appiah (στον οποίο αναφερθήκαμε στην αρχή του κειμένου) θεωρεί ότι οι πειραματικές επιστήμες έχουν σημαντική σχέση με την κανονιστική ηθική και ότι δεν θα πρέπει η σχέση τους να είναι αναγκαστικά ανταγωνιστική.

Αν τα πειράματα αυτά "πριμοδοτούν" συγκεκριμένο ηθικό πλαίσιο είναι αντικείμενο διερεύνησης. Ο κοινός όμως παρανομαστής είναι ότι σε όλες τις περιπτώσεις οι ανθρώπινες αποφάσεις επηρεάζονται από φαινομενικά άσχετους παράγοντες οι οποίοι τώρα είναι κάτω από το μικροσκόπιο. Τα παραπάνω είναι σημαντικά γιατί μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις φιλοσοφικές συζητήσεις και να καθορίσουν πολλά νέα πλαίσια στην πολιτική. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2002 ο Daniel Kahneman έλαβε το Νόμπελ στην οικονομία επειδή περιέγραψε πώς η ανθρώπινη συμπεριφορά διαφοροποιείται από τις υποθέσεις της κλασικής οικονομικής. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το νόμπελ το πήραν τα συμπεριφοριστικά οικονομικά. Σημειώνω ότι ο Daniel Kahneman δεν είναι οικονομολόγος αλλά ψυχολόγος . Πηγή Greek Rider

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Γεύση ΑΠΟ... ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ

X-phi(les): Η πειραματική φιλοσοφία είναι εδώ!

ΟΙ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΕΝΓΚΕΛΣ κάποτε παρατήρησαν ότι «η φιλοσοφία έχει τόση σχέση με τη μελέτη του πραγματικού κόσμου όση έχει ο αυνανισμός με τη σεξουαλική ζωή». Σχεδόν όλοι εκείνοι που έγραψαν σχετικά με τη φιλοσοφία επέκριναν τη μεγαλοπρεπή απόστασή της, εκτός, φυσικά, από τους φιλοσόφους. Και τώρα η πρόκληση οργανώνεται εκ των έσω. Τον επόμενο μήνα, η Αμερικανική Φιλοσοφική Ενωση (American Philosophical Association) έχει προσκαλέσει μια ομάδα ομιλητών προκειμένου να αντιμετωπίσει τους επικριτές που προέρχονται από το νέο κίνημα, το οποίο είναι γνωστό ως πειραματική φιλοσοφία (experimental philosophy) ή x- phi. Οι τελευταίοι απειλούν να κάνουν μια από τις αγαπημένες μεθόδους των παραδοσιακών φιλοσόφων να μοιάζει πεπαλαιωμένη.

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ ΑΓΝΟΟΥΝ τον πραγματικό κόσμο, γιατί είναι μπερδεμένος, γεμάτος λεπτομέρειες που έχουν σχέση με τυχαίες περιστάσεις και ασήμαντες συμπτώσεις. Η φιλοσοφία, ισχυρίζονται, έφτασε στις επιτυχίες της εστιάζοντας στο να συνάγει παγκόσμιες αλήθειες από βασικές αρχές. Η x- phi, από την άλλη μεριά, ισχυρίζεται ότι οι φιλόσοφοι πρέπει να ρωτούν τους ανθρώπους τι και πώς σκέφτονται. Η παραδοσιακή φιλοσοφία βασίζεται σε κάποιες διαισθήσεις τις οποίες θεωρητικά τις έχουμε όλοι, και οι οποίες παρουσιάζονται ως «κοινή λογική». Αλλά είναι έτσι; Για παράδειγμα, μπορούν οι άνθρωποι να είναι ηθικά υπεύθυνοι για τις πράξεις τους εάν δεν έχουν ελεύθερη βούληση; Πολλοί φιλόσοφοι θεωρούν ότι όλοι οι υγιείς άνθρωποι θα έλεγαν πως όχι. Οι πειραματιστές δεν θεωρούν. Ρωτούν.

Η ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ προκαλεί τις βασικές φιλοσοφικές έννοιες, όπως η «εκ προθέσεως πράξη». Τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος έκανε κάτι επίτηδες; Οι περισσότεροι φιλόσοφοι θα συμφωνήσουν ότι αυτό είναι ένα θέμα που σχετίζεται με την πνευματική κατάσταση του ατόμου που ενεργεί. Ο πειραματιστής Τζόσουα Κνομπ του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνα ρώτησε κάποιους σπουδαστές κολεγίου: Αν ένας επιχειρηματίας, ο οποίος ενδιαφερόταν μόνο για τα κέρδη του, έβλαπτε συνειδητά το περιβάλλον, θα λέγαμε ότι το έκανε επίτηδες; Οι σπουδαστές απάντησαν πως ναι. Ομως εάν ο ίδιος επιχειρηματίας συνειδητά βοηθούσε το περιβάλλον, είπαν πως όχι. Προφανώς, το εκ προθέσεως εξαρτάται όχι απλά από την πνευματική κατάσταση του ατόμου που ενεργεί, αλλά και από τις συνέπειες που αυτός ή αυτή προκαλεί.

ΙΣΩΣ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΕΚΠΛΗΞΗ, αλλά η μεγαλύτερη αντίρρηση που προβάλλουν οι επικριτές της x- phi είναι ότι δεν προχώρησε αρκετά μακριά. Ο νέος κλάδος αναθεώρησε τις αντιλήψεις των φιλοσόφων σχετικά με το τι πραγματικά πιστεύουν οι άνθρωποι. Αλλά είναι πιο σημαντικό για τη φιλοσοφία να ελέγξει το κατά πόσο είναι σωστές. Αλλοι ειδήμονες ισχυρίζονται ότι οι αλλαγές τις οποίες επεξεργάζεται η πειραματική φιλοσοφία θα είναι, σε κάθε περίπτωση, περιορισμένες. Κάποιες βασικές αρχές της φιλοσοφίας δεν εξαρτώνται καθόλου από τα σχετικά με την ανθρώπινη ψυχολογία συμπεράσματα. Και, όταν εξαρτώνται, οι φιλόσοφοι μπορούν απλά να αντικαταστήσουν τις απαντήσεις σε μερικά ερωτήματα με διαφορετικές (για παράδειγμα, η ηθική υπευθυνότητα δεν προϋποθέτει πάντοτε ελεύθερη βούληση) και έπειτα να συνεχίσουν όπως συνήθως.

ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΤΙΓΜΗ κάποια πρόσφατα πειράματα προτείνουν ότι ορισμένα φιλοσοφικά ερωτήματα δεν θα επαναπροσδιοριστούν ποτέ εμπειρικά, διότι η ψυχολογία διαφέρει και ποικίλλει πολύ μεταξύ διαφορετικών ομάδων ανθρώπων. Αυτός ο φόβος έχει διατυπωθεί εδώ και χρόνια στις φιλοσοφικές συζητήσεις σχετικά με την ηθική σχετικότητα, την οποία οι σύγχρονοι φιλόσοφοι αποδέχθηκαν με λιγότερο ενθουσιασμό συγκριτικά με άλλους ακαδημαϊκούς αλλά δεν την απέρριψαν εντελώς. Και γίνεται ολοένα και πιο αναπόφευκτη. Ακόμα και εάν οι φιλόσοφοι καταφέρουν να θέσουν σε εφαρμογή νέες θεωρίες βασισμένες σε απαντήσεις που θα διαδοθούν σε ολόκληρο τον κόσμο, η φιλοσοφία δεν πρόκειται να ξανακερδίσει ποτέ το παλιό επίπεδο βεβαιότητας. Αυτό που κάνει την x- phi επαναστατική, τρομακτική για κάποιους, είναι ότι μόλις η φιλοσοφία ανοιχτεί στις μεθόδους και τις αμείωτες αβεβαιότητες της εμπειρικής επιστήμης, οι αρχές της δεν θα είναι πλέον αντικείμενο πίστης. Η φιλοσοφία δεν είναι πλέον κάτι στο οποίο πιστεύουμε. Είναι κάτι που ελέγχουμε, και περιμένουμε ότι αύριο θα αλλάξει.



ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΙΤΣΑΣ




ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/03/2006